Wegetarianizm a weganizm – różnice oraz podobieństwa

Wegetarianizm i weganizm to bardzo podobne sposoby odżywiania, bazujące na produktach pochodzenia roślinnego. Występuje między nimi jedna zasadnicza różnica. Z tego artykułu dowiesz się, które produkty są kategorycznie wykluczone u wegan, a które u wegetarian. Poznasz także główne zalety odpowiednio zbilansowanej diety roślinnej.

Wegetarianizm a weganizm – definicje

Na czym polega wegetarianizm?

Dieta wegetariańska jest dietą roślinną. Zakłada całkowite wykluczenie mięsa z jadłospisu. Wegetarianie nie jedzą mięsa – zwierząt, ryb i owoców morza.

Wyróżniamy kilka odmian wegetarianizmu, a jedną z nich jest właśnie weganizm.

Co to jest dieta wegańska?

Weganizm jest najbardziej konserwatywną odmianą wegetarianizmu. Weganie wykluczają z jadłospisu nie tylko mięso, ale również wszystkie produkty odzwierzęce, czyli między innymi mleko i produkty mleczne, jajka oraz miód.

Jakie są inne rodzaje wegetarianizmu?

Dieta wegańska to niejedyny rodzaj diety roślinnej. Wyróżniamy jeszcze:

• laktoowowegetarianizm – najpopularniejszy rodzaj diety wegetariańskiej, w której całkowicie eliminuje się mięso, ryby i drób, ale można jeść jajka i nabiał;
• laktowegetarianizm – w tym typie diety wegetariańskiej nie można jeść mięsa, drobiu, ryb i jaj, można za to spożywać produkty mleczne;
• pescowegetarianizm – eliminuje mięso i drób, ale dopuszcza ryby, jajka i nabiał;
• fleksitarianizm (elastyczna dieta wegetariańska) – dieta oparta głównie o produkty pochodzenia roślinnego; uwzględnia w jadłospisie mięso, nabiał, drób i ryby, ale jedynie okazjonalnie i w niewielkich ilościach.

Wegetarianizm a weganizm – podobieństwa

Wegetarianizm i weganizm łączy wiele elementów, związanych nie tylko ze sposobem układania jadłospisu, ale również kwestiami etycznymi i środowiskowymi.

Sprawdź główne podobieństwa między dietą wegetariańską a wegańską.

Wegetarianie i weganie rezygnują z jedzenia mięsa

Wegetarianie i weganie nie jedzą mięsa. Dotyczy to zarówno mięsa zwierząt hodowlanych (drób, wołowina, wieprzowina, cielęcina i inne), jak i wodnych (ryby i owoce morza).

Większość osób rezygnujących z mięsa zastępuje je dużą ilością warzyw i owoców. Zarówno weganie, jak i wegetarianie w swoim jadłospisie uwzględniają także: nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe, orzechy, pestki, algi, wodorosty, grzyby oraz oleje roślinne. W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się także gotowe produkty spożywcze dla wegan i wegetarian. Większość z nich powstaje na bazie strączków (tofu, tempeh itp.).

Wegetarianie i weganie jedzą bardzo zdrowo

Zarówno odpowiednio zbilansowana dieta wegetariańska, jak i właściwie ułożony jadłospis diety wegańskiej są bardzo zdrowe. Zwiększenie podaży warzyw i owoców pozwala dostarczyć do organizmu witaminy i składniki mineralne. Warzywa i owoce są także źródłem błonnika – składnika niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego.

Co więcej, wykluczenie ze swojego codziennego jadłospisu mięsa ogranicza ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych, przede wszystkim otyłości i chorób układu krążenia. Mięso jest źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych, które spożywane w nadmiarze zaburzają prawidłową pracę całego organizmu. Wyniki badań pokazują, że weganie i wegetarianie są statystycznie szczuplejsi (mają niższe BMI od osób regularnie jedzących mięso) oraz mniej narażeni na choroby serca i inne choroby układu krążenia (w tym miażdżycę).

Wegetarianie i weganie nie chcą cierpienia zwierząt

Powody przejścia na dietę wegańską i wegetariańską mogą być różne. Niektórzy decydują się na zmianę jadłospisu z pobudek etycznych, u innych na pierwszy plan wychodzą względny zdrowotne. Jednak zarówno weganom, jak i wegetarianom zależy na uniknięciu cierpienia zwierząt. Filozofię żywienia przenoszą zatem na inne dziedziny życia. Nie kupują ubrań ze skóry naturalnej, futra, jedwabiu i wełny, unikają kosmetyków testowanych na zwierzętach i innych artykułów, co do których nie ma pewności, czy przy ich produkcji nie ucierpiało żadne zwierzę.

Weganom i wegetarianom zależy na ochronie środowiska

Wraz z rosnącą świadomością dotyczącą zmian klimatycznych, rośnie popularność diet roślinnych. Nie ulega wątpliwości, że masowe hodowle zwierząt pochłaniają ogromne ilości zasobów – nie tylko prądu, ale przede wszystkim wody. W czasach deficytu decyzja każdej jednostki ma ogromne znaczenie. Dieta wegańska i wegetariańska jest zatem nie tylko wyborem zdrowszego trybu życia, ale i lepszej przyszłości nas wszystkich.

Wegetarianizm a weganizm – różnice

Weganizm jest formą restrykcyjnego sposobu odżywiania, która eliminuje z jadłospisu więcej produktów odzwierzęcych niż klasyczny wegetarianizm.

Czym dokładnie się różni weganizm od wegetarianizmu? 

Weganie nie jedzą żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego

Jadłospis wegetarian opiera się głównie na spożywaniu warzyw, owoców, nasion roślin strączkowych, produktów zbożowych i tłuszczów roślinnych. W diecie wegetariańskiej dozwolone są także mleko i jego przetwory (sery, jogurty itp.) oraz jajka i miód. Z kolei jadłospis wegan wyklucza wszystkie produkty odzwierzęce.

Weganie są bardziej wrażliwi na dobrostan wszystkich zwierząt

Weganie bardzo często zwracają uwagę na temat niehumanitarnej hodowli wszystkich zwierząt (nie tylko tych na ubój). Pozyskiwanie mleka czy jajek również może nie odbywać się bez krzywdy.

Bycie weganinem oznacza przede wszystkim niejedzenie mięsa i produktów odzwierzęcych, ale również unikanie i piętnowanie krzywdzenia zwierząt dla ludzkiej rozrywki (zoo, polowania, cyrk).

Weganie są bardziej narażeni na niedobory białka, witamin i składników mineralnych znajdujących się w składzie produktów odzwierzęcych

Weganizm należy do diet eliminacyjnych. Aby dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, należy zastąpić wykluczone produkty bezpiecznymi i dozwolonymi zamiennikami.

Ze względu na wyeliminowanie z jadłospisu wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, a więc nie tylko mięsa, ale również produktów mlecznych, weganie są znacznie bardziej narażeni na niedobory białka, witamin (przede wszystkim D3 i B12) oraz składników mineralnych (takich jak wapń).

Białko zwierzęce należy zastąpić białkiem roślinnym. Najlepsze roślinne źródła białka to: nasiona roślin strączkowych oraz produkty na ich bazie, orzechy, pestki oraz produkty zbożowe. Produkty roślinne, które zawierają wapń, to między innymi: napój sojowy, tofu, suszone figi oraz zielone warzywa liściaste. Weganie powinni wprowadzić do swojej diety również dodatkową suplementację witaminami D3 i B12.

Dlaczego warto znacznie ograniczyć, a nawet całkowicie wyeliminować z jadłospisu produkty pochodzenia zwierzęcego?

Weganie i wegetarianie mają ze sobą wiele wspólnego i zarówno jednym, jak i drugim nie można odmówić słuszności wyboru.

Wegetarianizm i weganizm – główne zalety

#1 Stosując odpowiednio zbilansowaną dietę wegetariańską/wegańską zadbasz o zdrowie i dostarczysz organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych

Zarówno wegetarianizm, jak i weganizm to bardzo zdrowe sposoby odżywiania. Przez wysoką podaż warzyw i owoców codzienny jadłospis dostarcza organizmowi mnóstwa witamin i składników mineralnych. Nie brakuje też niezbędnych tłuszczy, które znajdują się między innymi w olejach roślinnych oraz orzechach, pestkach i nasionach. Podstawą diety są także zboża – źródło węglowodanów i błonnika pokarmowego. Z kolei w roślinach strączkowych znajdziesz niezwykle cenne białko roślinne.

Co więcej, ograniczając ilość produktów odzwierzęcych pochodzących z niepewnych źródeł, znacznie obniżasz ryzyko dostania się do organizmu niebezpiecznych substancji. W mięsie i produktach mięsnych z takiego źródła mogą znaleźć się pozostałości leków weterynaryjnych i bakterie.

#2 Zrównoważona dieta wegetariańska/wegańska jest smaczna i różnorodna

Eliminacja produktów zwierzęcych nie musi oznaczać nudnego jadłospisu. Wręcz przeciwnie, weganie i wegetarianie są mistrzami w komponowaniu różnorodnych i smacznych dań. Ich dieta zaskakuje kolorami i smakami przede wszystkim dzięki wykorzystaniu sezonowych warzyw i owoców.

#3 Wegetarianizm/weganizm to wciąż rosnący trend

Dawniej weganie i wegetarianie mieli ograniczony wybór. Dziś praktycznie w każdym sklepie znajdują się produkty roślinne przeznaczone właśnie dla nich. Poza tym każda dobra restauracja (a nawet bar) ma obecnie w swojej karcie potrawy wegańskie i wegetariańskie.

#4 Będąc wege, dbasz o klimat i wspólną przyszłość

Wegetarianizm/weganizm to nie tylko sposób żywienia, to także określony styl życia. Być może wydaje Ci się, że działania jednostki nie mają żadnego znaczenia w skali globalnej. To błąd – każda zmiana, nawet najmniejsza, może być początkiem lepszej przyszłości.

Początki na diecie roślinnej

Jeśli jeszcze nie wiesz, czy ostatecznie wybrać weganizm, czy może spróbować wegetarianizmu, spróbuj czasowo ograniczyć mięso. W tym przypadku świetnie sprawdzają się zasady elastycznego wegetarianizmu. W diecie fleksitariańskiej mięso i produkty pochodzące od zwierząt można jeść okazjonalnie (na przykład raz w tygodniu) i jedynie w niewielkich ilościach.

Weganizm jest najbardziej restrykcyjną odmianą wegetarianizmu, więc nie każdy będzie w stanie od razu zmienić cały swój jadłospis. Zasada małych kroków sprawdzi się więc idealnie. Dietetycy uważają, że odpowiednio zbilansowana dieta wegańska/wegetariańska jest zdrowa i może być z powodzeniem stosowana przez całe życie. Ich wiedza została potwierdzona licznymi badaniami. Właściwie ułożoną dietę roślinną można stosować nawet w okresie dzieciństwa, dojrzewania, a także w czasie ciąży i karmienia piersią. W niektórych z tych przypadków niezbędne będzie zastosowanie suplementacji w celu uzupełnienia diety w składniki niedoborowe.

Diety roślinne w ofercie Maczfit

W Maczfit szanujemy wybór każdego klienta. Dlatego nasza oferta diet pudełkowych jest na tyle szeroka, żeby każdy znalazł coś dla siebie. Wśród diet roślinnych szczególnie polecamy gotowe diety VEGE i WEGAN.

Gotowa dieta VEGE

Catering dietetyczny przeznaczony dla wegetarian. Z jadłospisu wykluczyliśmy mięso i ryby. Aby wyrównać proporcje składników odżywczych, zadbaliśmy o odpowiednią podaż strączków i nabiału.

Gotowa dieta WEGAN

Nasz zestaw dla wegan. Menu oparte jest w całości na produktach pochodzenia roślinnego.

Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami oferty. 

Małgorzata Brzezińska

Absolwentka dietetyki na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Doświadczenie zdobywała w warszawskich żłobkach, przedszkolach i szkołach, a także prowadząc warsztaty edukacyjne dla dzieci, młodzieży i dorosłych. W Maczfit odpowiada za prace działu Dietetyki i spójność wszystkich diet z oferty. Prywatnie miłośniczka śródziemnomorskich smaków.