Dieta na stłuszczenie wątroby. Co jeść przy tej chorobie?

Dieta na stłuszczenie wątroby (niealkoholowe) stanowi podstawę leczenia tej powszechnej choroby, dotykającej miliony osób. Odpowiednio skomponowany jadłospis może nie tylko zatrzymać postęp schorzenia, ale nawet odwrócić zmiany chorobowe. Poznanie zasad żywienia przy stłuszczeniu wątroby pozwala skutecznie zadbać o zdrowie tego ważnego narządu.

Czym jest stłuszczenie wątroby i dlaczego dieta jest tak ważna?

Stłuszczenie wątroby to stan, w którym dochodzi do nadmiernego gromadzenia się tłuszczu w komórkach wątrobowych. Nieleczone stłuszczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak przedwczesna miażdżyca czy choroby sercowo-naczyniowe, skutkujące nawet śmiercią chorego. Obecnie odpowiednia dieta i zmiana stylu życia stanowią podstawę terapii niealkoholowego stłuszczenia wątroby. Niekiedy włącza się też leki chroniące ten narząd, ale zwykle dzieje się to w sytuacji, gdy rozpoznano stłuszczenie wątroby z przewlekłym i postępującym zapaleniem wątroby (NASH).

Prawidłowo skomponowana dieta na stłuszczenie wątroby może nie tylko zatrzymać postęp choroby, ale również przyczynić się do poprawy funkcjonowania narządu. Lekarze i dietetycy rekomendują ograniczenie kalorii. Wytworzenie deficytu pozwoli w odpowiednim tempie obniżyć masę ciała, co jest istotne po rozpoznaniu tej choroby. Dietę niskokaloryczną znajdziesz w ofercie Maczfit – masz wtedy pewność, że otrzymujesz zbilansowane posiłki o odpowiedniej kaloryczności.

Najważniejsze zasady diety przy stłuszczeniu wątroby

1. Podstawową zasadą diety na stłuszczenie wątroby jest całkowita eliminacja alkoholu. Nawet niewielkie ilości mogą pogorszyć stan wątroby i uniemożliwić jej regenerację;
   
   
2. Kolejna istotna zmiana dotyczy sposobu przygotowywania posiłków – smażenie i duszenie na tłuszczu należy zastąpić pieczeniem w folii lub naczyniu żaroodpornym, gotowaniem na parze lub w wodzie;
   
   
3. Zbyt szybka utrata wagi nie jest wskazana, gdyż może prowadzić do uwolnienia nadmiernych ilości kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej, co paradoksalnie może nasilać stłuszczenie wątroby;
   
   
4. Posiłki powinny być spożywane regularnie, 4-5 razy dziennie w równych odstępach czasu, co zapewnia stabilny poziom cukru we krwi.

Dieta śródziemnomorska jako wzór żywienia przy stłuszczeniu wątroby

Dieta śródziemnomorska jest rekomendowana jako optymalny model żywienia dla osób ze stłuszczeniem wątroby. Ten sposób odżywiania kładzie nacisk na spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych, roślin strączkowych oraz zdrowych tłuszczów pochodzących głównie z oliwy z oliwek. Badania potwierdzają, że dieta śródziemnomorska pomaga zmniejszyć insulinooporność, która jest kluczowym czynnikiem w rozwoju stłuszczenia wątroby. Wysoka zawartość błonnika w diecie śródziemnomorskiej pomaga stabilizować poziom cukru we krwi i poprawiać wrażliwość na insulinę. Dodatkowo dieta ta jest bogata w przeciwutleniacze, które chronią komórki wątroby przed uszkodzeniem.

Produkty zalecane w diecie na stłuszczenie wątroby

Dieta na stłuszczenie wątroby powinna bazować na produktach chudych, dostarczających pełnowartościowego białka. Zaleca się spożywanie m.in.: 

• chudego mleka;
• jogurtów naturalnych;
• chudych gatunków mięs (kurczak, indyk, królik, chuda wołowina);
• chudych ryb, szczególnie morskich (dorsz, dorada, pstrąg). 

Podaż białka można uzupełniać świeżymi produktami, np. nasionami roślin strączkowych, rybami czy też dobrej jakości drobiem. Warzywa powinny stanowić podstawę każdego posiłku, szczególnie te o działaniu przeciwzapalnym i niskiej zawartości węglowodanów: sałata, brokuł, papryka, pomidor, ogórek, rzodkiewka. Zaleca się również spożywanie owoców o niskim indeksie glikemicznym – owoców jagodowych, wiśni i cytrusów. Produkty zbożowe powinny być pełnoziarniste: płatki owsiane, kasze razowe (gryczana, jęczmienna, bulgur, ryż brązowy), razowy makaron, pełnoziarniste pieczywo.

Produkty, których należy unikać przy stłuszczeniu wątroby

Z diety osób ze stłuszczeniem wątroby należy bezwzględnie wykluczyć alkohol, który jest toksyczny dla komórek wątrobowych. Potrawy smażone, fast foody, tłuste i słone przekąski (chipsy, paluszki, krakersy) oraz tłuste wędliny i mięsa również powinny zostać wyeliminowane. Produkty te zawierają duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, które mogą nasilać stłuszczenie wątroby.

Szczególną uwagę należy zwrócić na produkty bogate we fruktozę – z wyjątkiem świeżych owoców. Tutaj konieczne jest zwrócenie uwagi na ich indeks glikemiczny. Owoce o wysokim IG spożywane w nadmiarze mogą mieć negatywny wpływ na osoby z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby. Przy tym schorzeniu zalecane są przede wszystkim owoce jagodowe, cytrusy oraz jabłka. Z diety należy wyeliminować napoje owocowe, napoje gazowane, musli, płatki śniadaniowe, dżemy oraz niektóre jogurty i desery jogurtowe zawierające syrop glukozowo-fruktozowy. Jest on obecnie powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym, dlatego warto czytać skład produktów, gdyż może znajdować się nawet w keczupach czy musztardach.

Znaczenie aktywności fizycznej w leczeniu stłuszczenia wątroby

Dieta na stłuszczenie wątroby to nie wszystko. W kluczową rolę odgrywa regularna aktywność fizyczna. Zaleca się umiarkowaną aktywność fizyczną realizowaną przez 150-200 minut tygodniowo. Rekomenduje się przede wszystkim szybkie spacery i jazdę na rowerze. Wskazany jest także trening oporowy, gdyż wpływa korzystnie na sprawność układu ruchu oraz przyczynia się do normalizacji czynników ryzyka niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby.