Dieta po usunięciu woreczka żółciowego

Dieta po wycięciu pęcherzyka żółciowego odgrywa kluczową rolę w procesie rekonwalescencji pacjenta. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest woreczek żółciowy i jakie funkcje pełni w organizmie. Poznasz także listy produktów zalecanych i przeciwwskazanych w diecie po wycięciu woreczka żółciowego. Zapraszamy do lektury!

Pęcherzyk żółciowy – rola w organizmie

Pęcherzyk żółciowy (potocznie nazywany woreczkiem żółciowym) umiejscowiony jest w jamie brzusznej – z prawej strony, pod wątrobą. Jego głównym zadaniem jest magazynowanie i zagęszczanie żółci wytwarzanej przez komórki wątroby. Żółć odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego.

Znaczenie żółci:

• żółć bierze udział w trawieniu tłuszczów, gdyż zawiera enzymy, dzięki którym cząsteczki tłuszczu są rozbijane i lepiej wchłanianie przez organizm,
• żółć umożliwia wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (czyli witamin A, D, E i K),
• żółć zmienia pH w jelitach, dzięki czemu korzystnie wpływa na proces trawienia,
• wraz z żółcią wydalamy z organizmu nadmiar cholesterolu, kwasów żółciowych, produktów metabolizmu i niektórych toksyn.

Cholecystektomia, czyli usunięcie woreczka żółciowego

Cholecystektomia to chirurgiczny zabieg usunięcia woreczka żółciowego. Obecnie najczęściej wykonuje się go w sposób laparoskopowy.

Głównym wskazaniem do operacji pęcherzyka żółciowego jest kamica żółciowa.

Resekcji pęcherzyka dokonuje się również w przypadkach: ostrego zapalenia pęcherzyka, żółtaczki mechanicznej i przedziurawienia pęcherzyka.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy

Kamica żółciowa to powszechne schorzenie, z którym – według aktualnych statystyk – częściej zmagają się kobiety. Kamica związana jest z obecnością złogów tłuszczowych (zwanych kamieniami) w woreczku żółciowym. Złogi mogą mieć różne kształty, wielkości i budowę chemiczną. Wyróżniamy między innymi: kamienie cholesterolowe, kamienie barwnikowe lub kamienie o strukturze mieszanej.

Do głównych przyczyn występowania złogów w pęcherzyku żółciowym należą:

• źle zbilansowana dieta,
• niezdrowy styl życia,
• otyłość,
• cukrzyca,
• choroby tarczycy,
• choroby wątroby.

Do czynników, zwiększających ryzyko wystąpienia kamieni w woreczku żółciowym, należą również ciąża i przyjmowanie niektórych leków.

Kamica pęcherzyka żółciowego najczęściej nie daje żadnych objawów. U niektórych chorych występuje kolka żółciowa (nazywana również kolką wątrobową). Kolka objawia się silnym i stałym bólem w środkowym nadbrzuszu, a także za mostkiem i poniżej prawego łuku żebrowego. Ból często promieniuje w kierunku pleców i prawego barku.

Inne objawy kamicy żółciowej, poza kolką żółciową, to:

• wzdęcia,
• nudności,
• wymioty.

Objawy kamicy woreczka żółciowego pojawiają się najczęściej po spożyciu określonych posiłków. Ból może być wywołany również intensywnym wysiłkiem fizycznym lub silnym stresem.

Usunięcie pęcherzyka żółciowego jest powszechnym zabiegiem chirurgicznym. W rekonwalescencji kluczową rolę odgrywa odpowiednia dieta. Co jeść po usunięciu woreczka żółciowego, a jakich produktów unikać?

Znaczenie diety po usunięciu pęcherzyka żółciowego

Jak wspomniano wyżej, pęcherzyk żółciowy odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Usunięcie magazynu żółci utrudnia trawienie tłuszczów. Organizm musi dopiero przyzwyczaić się do nowej, zaistniałej sytuacji.

Właściwie zbilansowana dieta po usunięciu woreczka żółciowego znacznie ogranicza niepożądane reakcje organizmu i komplikacje związane ze zmianą sposobu trawienia tłuszczów. Poza tym odpowiedni jadłospis umożliwia odżywienie organizmu po operacji woreczka.

Ścisłą dietę po usunięciu woreczka żółciowego należy stosować od kilku do kilkunastu tygodni po operacji, a w niektórych przypadkach nawet do końca życia. Szczegóły diety (włączając w to czas jej trwania) należy skonsultować z lekarzem.

Podstawowe zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego

Od razu po zabiegu stosuje się dietę pooperacyjną, półpłynną. Następnie należy wdrożyć jadłospis po usunięciu pęcherzyka żółciowego oparty na zasadach prawidłowego żywienia.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego jest dietą lekkostrawną i niskotłuszczową. Duże znaczenie ma nie tylko dobór określonych produktów spożywczych, ale także stosowanie właściwych technik kulinarnych.

Dieta po usunięciu pęcherzyka żółciowego – najważniejsze zasady:

1. Najważniejsze zalecenie w diecie po zabiegu usunięcia woreczka żółciowego to ograniczenie tłuszczu (zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego) do 30-50 g/dobę. Należy zrezygnować z wszystkich tłustych produktów, w tym tłustych mięs, wędlin i innych wyrobów z dodatkiem tłuszczu zwierzęcego.
2. Z diety należy wyeliminować produkty ciężkostrawne, wzdymające i ostre.
3. Dieta po usunięciu woreczka żółciowego zakłada znaczne ograniczenie błonnika. Na początku jej stosowania surowe warzywa lepiej zastąpić gotowanymi.
4. Ważną rolę odgrywają również regularne posiłki. Najlepiej zjadać od 4 do 6 posiłków dziennie. Porcje jedzenia powinny być niewielkie i spożywane w równych odstępach czasowych (co 2-3 godziny).
5. Posiłki powinny być podawane w odpowiedniej temperaturze – nie mogą być ani za ciepłe, ani za zimne. Dania należy spożywać w spokoju, bez pośpiechu. Jedzenie w biegu i niewłaściwe przeżuwanie znacznie obciąża przewód pokarmowy.
6. Dozwolone techniki kulinarne to: gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie, pieczenie w folii lub pergaminie (bez dodatku tłuszczu).
7. Tłuszcz roślinny można dodawać do dań już po obróbce termicznej (na zimno).
8. Aby proces rekonwalescencji przebiegał sprawnie, należy wyeliminować wszystkie używki.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – produkty przeciwwskazane

• tłuste mięsa (wieprzowina, gęsi, kaczka, dziczyzna, baranina, flaki, wątróbka), wędliny, przetwory mięsne (kiełbasy, pasztety, smalec, słonina, boczek, konserwy),
• potrawy gotowane na wywarach mięsnych i grzybowych (tłuste zupy, galarety, ostre i ciężkie sosy),
• inne produkty zawierające nasycone kwasy tłuszczowe, takie jak żywność wysokoprzetworzona, fast-food, dania typu instant, margaryny twarde,
• tłuste ryby, takie jak łosoś, sardynka, śledzie, halibut (część z nich można włączyć do diety w późniejszym okresie z uwagi na wysoką zawartość zdrowych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych),
• pełnotłuste mleko, mleko skondensowane, śmietana, tłusty twaróg, sery żółte, topione, pleśniowe,
• chleb pełnoziarnisty i żytni na zakwasie,
• inne pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak ryż brązowy, makaron pełnoziarnisty, kasze gruboziarniste (kasza gryczana, pęczak), otręby pszenne, płatki,
• słodkie przekąski, pieczywo cukiernicze,
• słone przekąski (paluszki, chipsy, krakersy),
• ostre przyprawy (takie jak papryka ostra, chilli, curry, pieprz, ocet),
• surowe warzywa, przede wszystkim warzywa kapustne (czosnek, cebula, por), suche nasiona roślin strączkowych,
• owoce suszone, kandyzowane, marynowane, a ze świeżych gatunków gruszki i śliwki,
• produkty zawierające kwas szczawiowy, czekoladę i kakao,
• mocna herbata, mocna kawa,
• napoje gazowane,
• alkohol.

Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – produkty zalecane

• chude mięso (najlepiej drób), chude wędliny,
• chude ryby (sola, mintaj, morszczuk),
• mleko, kefiry i jogurty (od 0,5 do 1,5% tłuszczu), chuda maślanka i twaróg,
• pieczywo pszenne, pieczywo półcukiernicze, biszkopty na białkach, sucharki,
• drobne kasze (kasza manna, jęczmienna, jaglana, kuskus), biały ryż, makaron bezjajeczny,
• gotowane warzywa,
• owoce dojrzałe, przetarte, poddane obróbce, bez skórki i pestek (np. jabłka pieczone), owoce jagodowe,
• łagodne przyprawy (sok z cytryny, wanilia, cynamon, pietruszka, majeranek, papryka słodka),
• w umiarkowanych ilościach dania na zimno z dodatkiem olejów roślinnych i oliwy z oliwek,
• herbaty ziołowe i owocowe.

Jadłospis po usunięciu pęcherzyka żółciowego – o tym warto pamiętać

Wiesz już, które produkty należy wykluczyć z jadłospisu pacjenta po resekcji woreczka. Znasz także listę produktów dozwolonych po takim zabiegu.

Właściwie ułożona dieta odgrywa kluczową rolę w procesie rekonwalescencji i pomaga szybciej wrócić do pełni zdrowia. Warto jednak pamiętać, że każdy organizm jest inny i ma inne potrzeby. Dlatego jadłospis diety po usunięciu woreczka warto skonsultować z lekarzem i dietetykiem. Specjalista udzieli szczegółowych informacji na temat przeciwwskazanych i rekomendowanych produktów oraz podpowie, jak z czasem zmodyfikować dietę.

Aby zadbać o dobrą kondycję organizmu, należy prowadzić zdrowy tryb życia. Właściwie zbilansowana dieta to tylko jeden z jego elementów. Pacjentom po resekcji woreczka zaleca się modyfikacje stylu życia polegające na:

• uprawianiu umiarkowanej aktywności fizycznej,
• zaprzestaniu używek (alkohol, papierosy),
• zmniejszeniu masy ciała (dotyczy osób zmagających się z nadwagą i otyłością),
• unikaniu przewlekłego stresu i wprowadzeniu w życie metod radzenia sobie ze stresem,
• wykonywaniu regularnych badań kontrolnych.

Osoby po zabiegu usunięcia woreczka żółciowego powinny unikać pozycji leżącej od razu po spożyciu posiłku. Działanie układu pokarmowego w nocy poprawi spanie z uniesioną górną częścią ciała (na wysokiej poduszce). W ciągu dnia należy unikać obcisłej odzieży i mocno ściskających pasków.

Zdrowa, odpowiednio zbilansowana dieta pudełkowa – zachęcamy do zapoznania się z ofertą Maczfit

W Maczfit wiemy, że zdrowa dieta to podstawa zdrowego stylu życia. Odpowiednio ułożony jadłospis nie tylko pomaga w procesie rekonwalescencji po zabiegu czy chorobie. Właściwie zbilansowane dzienne menu jest także elementem profilaktyki – zapobiega rozwojowi wielu schorzeń i wspomaga utrzymanie prawidłowej masy ciała.

Jeśli szukasz zdrowej diety dla siebie, zachęcamy do zapoznania się z usługą cateringu dietetycznego Maczfit. Nasza oferta odpowiada na potrzeby różnych grup klientów. Wśród naszych propozycji znajdziesz zarówno diety dla osób, które chcą schudnąć, jak i zestawy dla pacjentów zmagających się z problemami układu trawiennego.

W doborze odpowiednio zbilansowanej diety pudełkowej pomoże doświadczony dietetyk Maczfit.

Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami oferty. 

Ewelina Hepnar

Magistrantka dietetyki na USM w Warszawie, ukończyła dwa kierunki – Technologię Żywności i Żywienie Człowieka oraz Jakość i Bezpieczeństwo Żywności na UR w Krakowie. Z doświadczenia pracy w gabinecie dietetycznym wyniosła umiejętność komponowania atrakcyjnych jadłospisów, odpowiadających potrzebom klientów w różnych jednostkach chorobowych i nie tylko. Interesuje się psychologią odżywiania, chętnie porusza tematy związane z reedukacją żywieniową i propagowaniem prawidłowych nawyków żywieniowych oraz budowaniem zdrowych relacji z jedzeniem. Wyznaje zasadę, że dieta ma być przyjemnością i wpływać korzystnie na zdrowie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. W Maczfit jest odpowiedzialna za diety: No Gluten & Lactose, FODMAP, Care.