Dieta przy dnie moczanowej – produkty zalecane, wykluczone, jadłospis

Dna moczanowa wymaga specjalnego jadłospisu, który pomaga kontrolować poziom kwasu moczowego we krwi. Właściwe odżywianie stanowi podstawę terapii tego schorzenia. Odpowiednio skomponowana dieta przy dnie moczanowej może znacząco zmniejszyć ryzyko bolesnych napadów choroby.

Jaka dieta przy dnie moczanowej? Najważniejsze zalecenia

Dna moczanowa (nazywana też podagrą lub skazą moczanową) to rodzaj zapalenia stawów, spowodowany zbyt wysokim stężeniem kwasu moczowego we krwi. Taki stan to tzw. hiperurykemia i wiąże się z występowaniem nieprawidłowości z przemianą puryn w organizmie. Puryny to organiczne związki azotowe, które naturalnie występują w organizmie, są podstawowymi składnikami DNA i RNA oraz uczestniczą w wielu procesach metabolicznych. Powstaje z nich również kwas moczowy.

Dieta przy dnie moczanowej opiera się na ograniczeniu spożycia produktów bogatych w związki purynowe. Kluczowe jest wypijanie około 3 litrów płynów dziennie, co wspomaga wydalanie kwasu moczowego z organizmu. Ostatni posiłek należy spożyć 3-4 godziny przed snem, ponieważ w nocy zwiększa się ilość kwasu moczowego zatrzymanego w organizmie. Zaleca się spożywanie 4-5 niewielkich posiłków dziennie w regularnych odstępach czasu. Taki schemat żywienia pomaga utrzymać stabilny poziom kwasu moczowego we krwi. Dieta powinna być bogata w węglowodany złożone, które zwiększają wydalanie moczanów wraz z moczem.

Produkty zalecane w dnie moczanowej

Podstawą żywienia w diecie przy dnie moczanowej są produkty o niskiej zawartości związków purynowych:

• menu powinno obfitować w różnorodne owoce, takie jak wiśnie, jabłka, gruszki czy truskawki, oraz warzywa – ogórki, pomidory, rzodkiewki, sałatę i buraki;
• wśród produktów, które są istotnym elementem diety, znajdują się też przetwory mleczne, szczególnie te o obniżonej zawartości tłuszczu – jogurty naturalne, kefiry, maślanki oraz twaróg;
• zaleca się również spożywanie produktów zbożowych, w tym pieczywa razowego, kasz i makaronów;
• tłuszcze roślinne, zwłaszcza oleje dodawane na zimno, oraz orzechy można włączać do diety, ale w ograniczonych ilościach;
• spośród produktów białkowych dozwolone są jaja oraz – w umiarkowanych ilościach – chude ryby, jak dorsz czy mintaj.

Czego unikać przy tej przypadłości?

W diecie przy dnie moczanowej należy całkowicie wykluczyć produkty bogate w związki purynowe. To właśnie one pogarszają stan zapalny tkanek stawów. Chory koniecznie powinien wyeliminować podroby, tłuste mięsa, wędliny oraz konserwy mięsne. Przeciwwskazane są również wywary z kości i mięsa, esencjonalne rosoły oraz galarety mięsne. Należy unikać tłustych serów, w tym pleśniowych i topionych, a także tłuszczów zwierzęcych, takich jak łój czy słonina.

Z jadłospisu trzeba usunąć także słodycze, kakao, czekoladę oraz mocną kawę i herbatę. Spośród warzyw niewskazane są szczaw, szpinak, grzyby oraz nasiona roślin strączkowych. Osoby z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego we krwi powinny zrezygnować z alkoholu, szczególnie piwa, które znacząco podnosi poziom tego związku.

Co można pić przy dnie moczanowej?

Właściwe nawodnienie organizmu stanowi kluczowy element terapii dny moczanowej, gdyż pomaga w wydalaniu kwasu moczowego. Zaleca się wypijanie 2-3 litrów płynów dziennie, głównie w postaci wody oraz lekkich naparów ziołowych. Korzystne działanie wykazuje mleko i napoje mleczne o niskiej zawartości tłuszczu, ponieważ zawarte w nich białka zwiększają wydalanie kwasu moczowego. Szczególnie wartościowy jest sok z wiśni, który dzięki zawartości przeciwutleniaczy pomaga redukować stan zapalny i łagodzić dolegliwości bólowe. W przypadku wątpliwości, jak prowadzić dietę przy dnie moczanowej, warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Przykładowy jadłospis w diecie moczanowej (3 dni)

Do każdego posiłku warto pić duże ilości wody (nawet 3-4 szklanki). Samodzielne stworzenie planu żywieniowego może okazać się trudne, dlatego warto wypróbować catering dietetyczny Maczfit. Odpowiednio skomponowane posiłki będą trafiać prosto do twojego domu. Ty oszczędzisz czas i energię.

Objawy dny moczanowej

Dna moczanowa objawia się nagłymi i bardzo silnymi napadami bólu stawów, najczęściej występującymi nad ranem. Charakterystycznymi symptomami są obrzęk stawu, zaczerwienienie okolicznej skóry oraz jej napięcie i łuszczenie. Stan zapalny najczęściej dotyka stawu śródstopno-paliczkowego palucha, czyli dużego palca u stopy, co określa się mianem podagry, choć może również objąć stawy skokowe i kolanowe.

Podczas ataku choroby pacjenci często doświadczają również objawów ogólnoustrojowych, takich jak gorączka i dreszcze. Nieleczony napad dny trwa zazwyczaj od 1 do 2 tygodni i ustępuje samoistnie, jednak z czasem ataki stają się coraz częstsze, a przerwy między nimi krótsze. W zaawansowanym stadium choroby może dojść do trwałego uszkodzenia stawów i powstania guzków dnawych.

Niegdyś dna moczanowa nazywana była chorobą królów (lub bogaczy). Miał wpływ na to styl życia osób zamożnych oraz ich dieta obfitująca w mięso. Nadwaga, sprzyjająca tej dolegliwości, występowała głównie u osób z wyższej klasy społecznej, mających łatwy dostęp do kalorycznych pokarmów i mogących pozwolić sobie na ich wysokie spożycie.

Dieta w dnie moczanowej – jak ważna jest dla profilaktyki?

Odpowiednia dieta przy dnie moczanowej stanowi podstawę profilaktyki i jest kluczowym elementem w zapobieganiu napadom choroby. Właściwe nawyki żywieniowe pomagają utrzymać prawidłowy poziom kwasu moczowego we krwi i zapobiegają wytrącaniu się kryształów w stawach. Szczególnie istotne jest ograniczenie spożycia produktów bogatych w puryny oraz wypijanie odpowiedniej ilości płynów – minimum 3 litrów na dobę.

Przestrzeganie zaleceń dietetycznych jest tym ważniejsze u osób z nadwagą i otyłością, gdyż nadmierna masa ciała zwiększa ryzyko rozwoju hiperurykemii. Profilaktyka poprzez dietę powinna być wspierana odpowiednim stylem życia, w tym regularną, umiarkowaną aktywnością fizyczną. Osoby stosujące się do zaleceń żywieniowych doświadczają znacznie mniej ataków choroby i łagodniejszych objawów.

Maczfit

Maczfit jest liderem w branży cateringu dietetycznego w Polsce. Nad posiłkami pracuje zespół wykwalifikowanych dietetyków i kucharzy, a certyfikaty i wyróżnienia potwierdzają jakość usługi. Naszą misją jest zmiana nawyków żywieniowych Polaków, co staramy się osiągnąć również poprzez publikowane przez nas treści.