Dieta zupowa – fakty i mity. Czy to zdrowy sposób na odchudzanie?

Dieta zupowa zyskuje popularność jako metoda szybkiego odchudzania. Choć badania potwierdzają, że zupy mogą pomóc w redukcji wagi dzięki niskiej kaloryczności i uczuciu sytości, eksperci ostrzegają przed stosowaniem wyłącznie zupowej diety. Czy ten sposób odchudzania jest faktycznie zdrowy?

Czym jest dieta zupowa?

Dietę zupową spopularyzowała brazylijska modelka Adriane Galisteu. Najbardziej rygorystyczna wersja tej diety obiecuje redukcję masy ciała nawet o 2-9 kg w tydzień, głównie poprzez utratę wody. Cele diety zupowej to zmniejszenie masy ciała, detoksykacja organizmu, poprawa metabolizmu i pracy układu pokarmowego. Podstawowe zasady najbardziej restrykcyjnej wersji to spożywanie wyłącznie niskokalorycznych zup przez tydzień, bez ograniczeń ilościowych (do 7 posiłków dziennie), z umiarkowaną aktywnością fizyczną. Istnieją też łagodniejsze warianty, gdzie zastępuje się tylko 1-2 posiłki zupą odchudzającą. 

Dla ułatwienia można skorzystać z usług firm oferujących catering diety zupowej, które dostarczają gotowe posiłki zgodne z jej założeniami. Jednak aby schudnąć i utrzymać efekty, trzeba trwale zmienić nawyki żywieniowe. Pomoże w tym odpowiednio dobrana i zbilansowana dieta pudełkowa od Maczfit.

Co można jeść na diecie zupowej?

Dieta zupowa pozwala na pewną kreatywność – nie narzuca określonego jadłospisu, ale wskazuje składniki, których możemy użyć do przyrządzenia zupy odchudzającej. Przepisy dopuszczają wyłącznie dodatek niskokalorycznych warzyw i przypraw, a wykluczają wiele wartościowych składników, takich jak produkty pełnoziarniste czy strączki. Ograniczenia są dość restrykcyjne. Oprócz tego podczas diety należy unikać wysokoprzetworzonych produktów, alkoholu oraz słodzonych napojów. Zazwyczaj na diecie zupowej spożywa się 5 posiłków dziennie, z czego większość stanowią zupy.

Szczegóły na temat dozwolonych i niedozwolonych składników w diecie zupowej (w wersji najbardziej rygorystycznej) znajdziesz w poniższej tabeli.

Wady i zalety diety zupowej

Wady diety zupowej wynikają głównie z eliminacji wielu ważnych grup produktów (nabiału, produktów zbożowych, mięsa i ryb, roślin strączkowych) oraz niskiej wartości kalorycznej. Podczas odchudzania często zapominamy o tym, że kluczem do dobrego samopoczucia i utraty zbędnych kilogramów jest odpowiednio zbilansowana dieta redukcyjna. Udział procentowy poszczególnych składników odżywczych w zdrowej diecie:

• węglowodany – od 45 do 65%;
• zdrowe tłuszcze – od 20 do 35%;
• białko – od 10 do 20%.

Tymczasem dieta zupowa to dieta niskoenergetyczna, której długotrwałe stosowanie wiąże się z wieloma konsekwencjami zdrowotnymi.

Wady diety zupowej

Dieta zupowa, pomimo popularności, niesie za sobą wiele zagrożeń. Ze względu na małą liczbę kalorii może doprowadzić do spowolnienia metabolizmu. Z tego samego powodu zwiększa ryzyko niedoborów podstawowych składników odżywczych, takich jak białko, tłuszcze czy wapń. Eliminacja tłuszczów uniemożliwia wchłanianie rozpuszczalnych w nich witamin (A, D, E, K). Po zakończeniu tej diety występuje duże ryzyko efektu jo-jo. 

Długotrwałe stosowanie płynnej diety zupowej może zaburzyć perystaltykę jelit, prowadząc do zaparć. Jadłospis oparty na zupach dietetycznych jest zazwyczaj monotonny, co sprzyja szybkiemu porzuceniu diety lub nawet kompulsywnemu objadaniu się. Brak energii z powodu niskiej kaloryczności może utrudniać aktywność fizyczną. Dodatkowo dieta zupowa nie wymaga żucia, co może negatywnie wpływać na aktywację enzymów trawiennych w jamie ustnej oraz stan zębów i zgryzu. Mimo że wielu osobom dieta oparta na zupach wydaje się atrakcyjna ze względu na szybką redukcję masy ciała, warto rozważyć bardziej zrównoważone podejście.

Zalety diety zupowej

Dieta zupowa oferuje też pewne korzyści. Przede wszystkim zapewnia dużą ilość warzyw w każdym posiłku, co przekłada się na wysoką zawartość błonnika wspierającego prawidłowe trawienie. Zaletą diety zupowej jest również prostota przygotowania – przepisy są łatwe do wykonania, a składniki niedrogie i powszechnie dostępne. Zupy można przygotować szybko, co jest istotne przy współczesnym tempie życia. Co więcej, zupy to dania lekkostrawne, które nie obciążają układu pokarmowego, a jednocześnie przyczyniają się do dobrego nawodnienia organizmu dzięki wysokiej zawartości płynów. 

Kto może stosować dietę zupową? Wskazania

Długotrwałe odchudzanie nie jest korzystne dla zdrowia, jednak jedno- lub kilkudniowa dieta zupowa może być wskazana przy niektórych problemach zdrowotnych. Niezbyt gorące, zdrowe zupy krem zalecane są w schorzeniach, którym towarzyszy ból gardła lub trudności w przełykaniu. Zaleca się również podawanie chudych zup na diecie lekkostrawnej, aby odciążyć układ pokarmowy – tego typu posiłki są łatwiejsze do strawienia w przeciwieństwie do stałych pokarmów. Dietetyczne zupy krem są również rekomendowane w niektórych problemach stomatologicznych, np. przez pierwsze dni noszenia aparatu ortodontycznego czy po ekstrakcji zęba.

Jednak nawet krótkotrwała dieta zupowa nie jest wskazana w przypadku:

• dzieci i młodzieży oraz seniorów;
• cukrzycy;
• ciąży i karmienia piersią;
• problemów z tarczycą.

Dieta zupowa – fakty i mity

Dieta zupowa budzi wiele kontrowersji w świecie dietetyki. Faktem jest, że zupy mogą wspomagać odchudzanie dzięki zwiększeniu uczucia sytości i niskiej kaloryczności, co potwierdzają badania łączące regularne spożycie zup z niższą masą ciała. Jednak stwierdzenie, że to „najlepszy sposób na szybkie odchudzanie” jest mitem. Dieta oparta wyłącznie na zupach może być zbyt monotonna i uboga w składniki odżywcze. 

Faktem jest również, że niektóre warzywa po ugotowaniu zyskują więcej wartości odżywczych (np. marchew zawiera więcej beta-karotenu, a pomidory likopenu). Warto jednak pamiętać, że większość wagi utraconej podczas krótkiej diety zupowej (5-10 dni) to głównie woda, a nie tkanka tłuszczowa. Dieta zupowa eliminuje żywność wysoko przetworzoną, co jest jej zaletą, ale bez odpowiedniego zbilansowania może prowadzić do niedoborów pokarmowych i efektu jo-jo

Katarzyna Henel