Sezonowe warzywa i owoce – co i kiedy warto jeść?

W dzisiejszych czasach dostęp do żywności jest łatwiejszy niż kiedykolwiek wcześniej. Niegdyś było nie do pomyślenia, aby zimą jeść truskawki czy nawet pomidory. Mimo wszystko zaleca się, aby sięgać przede wszystkim po owoce i warzywa sezonowe. Sprawdź, dlaczego to takie istotne oraz co i kiedy warto jeść. 

To, że podstawę naszych posiłków powinny stanowić warzywa i owoce, już dobrze wiemy. Jednak czy stawiamy przy tym na sezonowość, czyli wybór takich pokarmów, które rosną naturalnie w danym czasie i miejscu? Okazuje się, że to bardzo istotne, gdyż sezonowe owoce i warzywa charakteryzują wyższą zawartością witamin i składników mineralnych. 

Dlaczego warto jeść sezonowe warzywa i owoce?

Najlepszym wyborem w diecie jest spożywanie świeżych owoców i warzyw, które dojrzewają w naszym lokalnym klimacie. Taki wybór nie tylko przynosi korzyści dla naszego organizmu, ale także ma pozytywny wpływ na środowisko, ponieważ ogranicza emisję spalin wynikającą z transportu owoców i warzyw.

Dlaczego sezonowe owoce i warzywa są bardziej wartościowe? Po zebraniu nie muszą przechodzić długiej drogi, by trafić do sprzedaży, a potem do domu konsumenta. Są świeższe i przez to nie tracą witamin oraz składników mineralnych. Z pewnością też będą różnić się smakiem. Któż z nas nie przepada za dojrzałym w słońcu, letnim pomidorem? Owoce i warzywa sezonowe zbierane są w momencie pełnej dojrzałości i są od razu gotowe do spożycia. To oznacza, że mają optymalny smak, konsystencję i aromat. Rzadziej są także poddawane procesom konserwacji i transportu, co pozwala zachować ich naturalny smak.

Warto również pamiętać, że dieta sezonowa jest atrakcyjna pod względem cenowym. Konkretne owoce, warzywa, ale także zioła w szczycie sezonu są tańsze nich ich niesezonowe odpowiedniki. Istnieje też mniejsze ryzyko, że tego typu produkty będą zabezpieczane różnego rodzaju, często szkodliwymi, substancjami, jak ma to miejsce w przypadku importowanych warzyw czy owoców.  

Kalendarz sezonowych warzyw i owoców

Kiedy warto jeść poszczególne owoce i warzywa, aby miały jak najwięcej wartości odżywczych i byłby najsmaczniejsze? Sprawdź.

Sezonowe warzywa i owoce w grudniu, styczniu, lutym i marcu to m.in.:

• jabłko,
• gruszka,
• mango,
• grejpfrut,
• pomarańcza, 
• ananas, 
• mandarynka, 
• cytryna,
• pietruszka,
• por,
• roszponka,
• seler,
• ziemniak,
• sałata lodowa,
• warzywa strączkowe,
• brukselka, 
• kalafior, 
• marchewka,
• kapusta, 
• rzodkiewka. 

Po jakie warzywa i owoce szczególnie warto sięgać w kolejnych miesiącach, tj. kwietniu i maju? Wiosenne dary natury to m.in.:

• gruszka,
• rabarbar,
• jabłko,
• ziemniak młody,
• papryka,
• marchewka,
• cebula, 
• karczoch. 

W lecie, czyli w czerwcu, lipcu i sierpniu, warto sięgać po sezonowe owoce i warzywa, takie jak:

• truskawka, 
• malina, 
• bakłażan, 
• pomidor, 
• kalafior, 
• szparagi,
• zielona sałata.

W kolejnych miesiącach, czyli we wrześniu, październiku i listopadzie, sezonowe owoce i warzywa, na które warto zwrócić uwagę, to:

• gruszka, 
• jabłko,
• winogrono,
• śliwka, 
• dynia, 
• marchew, 
• kapusta, 
• kalarepa, 
• brukselka, 
• jarmuż.

Wybierając te świeże produkty, możemy cieszyć się ich pełnym smakiem, korzyściami zdrowotnymi i jednocześnie wspierać lokalnych producentów.

Co zrobić z nadmierną ilością sezonowych owoców i warzyw?

Co zrobić, aby sezonowe owoce i warzywa zostały z nami na dłużej? Na przykład sezon na truskawki niestety trwa bardzo krótko. Żałujemy, gdy te pyszne czerwone owoce przestają pojawiać się na straganach. Możemy jednak mieć truskawki, i to te sezonowe, tak naprawdę przez cały rok. Można przerobić nadmiar tych owoców (zebranych np. w czerwcu) na różnego rodzaju dżemy czy musy, ale o wiele lepszym rozwiązaniem będzie ich zamrożenie. Przerabianie truskawek na przetwory zmniejsza zawartość witamin i składników mineralnych. a wszystko to przez stosowanie wysokich temperatur. Jeżeli masz miejsce w zamrażarce, to tam przechowuj sezonowe truskawki, najlepiej w małych, wygodnych porcjach (np. w woreczkach strunowych). W każdej chwili będziesz mógł sięgnąć po tego typu pyszności i zjeść je po rozmrożeniu na surowo czy dodając do placuszków lub zmiksować na pyszny i pożywny koktajl. 

Wyżej opisane sposoby pomogą też przeciwdziałać marnowaniu żywności.

Warto pamiętać, że w sklepach dostępne są gotowe mrożonki warzywne i owocowe. Wśród nich możesz znaleźć swoje ulubione produkty, które najprawdopodobniej zostały zamrożone zaraz po zerwaniu właśnie w sezonie występowania konkretnych owoców i warzyw. To świetna wiadomość! nawet jeżeli nie uda Ci się zamrozić sezonowych truskawek czy innych owoców, będziesz mógł ponieść sięgnąć w każdym momencie. 

Owoce i warzywa dostępne cały rok

Niektóre warzywa i owoce są łatwo dostępne przez cały sezon. Wśród najpopularniejszych można wymienić marchew, która jest zbierana od końca lata aż do października. Odpowiednie przechowywanie sprawia, że jest cały czas świeża i nie psuje się. Innym warzywem, które sprawdzi się m.in. w formie dodatku do zup i bulionów, jest pietruszka. Cebula, czosnek oraz niektóre odmiany ziemniaków również można kupić bez najmniejszych trudności o każdej porze roku. 

Większość owoców najlepiej dojrzewa w porze letniej, ale istnieją również te, które można zdobyć przez cały rok. Jabłka i gruszki, bogate w cenne witaminy, są dostępne od stycznia do grudnia. Przez cały rok warto sięgać także po suszone owoce.

Owoce egzotyczne – tak czy nie? 

Czy w związku z powyższym, nie warto jeść owoców egzotycznych? W końcu te rosną z dala od naszego kraju w zupełnie innym klimacie. Zresztą każdy kto odwiedził tropikalne kraje, wie, że to właśnie tam najlepiej smakują ananasy, mango czy papaja. Jeżeli jesteś fanem tego typu przysmaków, to nie musisz się martwić. Jak najbardziej sięgaj po nie w Polsce, szczególnie zimą, gdy wybór świeżych owoców i warzyw jest mocno ograniczony. Owoce tropikalne są nie tylko smaczne, ale też bardzo odżywcze – zawierają mnóstwo witamin i składników mineralnych.

Sezonowy catering dietetyczny

Wybierając catering dietetyczny od Maczfit, możesz mieć pewność, że w pudełkach znajdziesz mnóstwo sezonowych owoców, ziół i warzyw. Staramy się dostarczać naszym klientom wartościowe produkty od sprawdzonych dostawców. Dania z sezonowych warzyw, owoców i ziół to u nas standard! Do potraw wybieramy produkty, które w danym momencie są nie tylko najzdrowsze, ale także najsmaczniejsze. W końcu nasze pudełka słyną nie tylko z sytości i pożywności, ale też aromatów i kolorów.

Pyszne i zdrowe – sezonowe warzywa i owoce

Pamiętaj! Sezonowe warzywa i owoce oferują różnorodność smaków, kształtów, kolorów i tekstur. Każda pora roku ma swoje charakterystyczne produkty, na przykład rabarbar pojawia się wiosną, pomidory i bakłażany latem, dynie i jabłka jesienią, czy cytrusy zimą. Możesz eksperymentować z różnymi przepisami i odkrywać nowe smaki w zależności od sezonu. 

Agata Sobczak

Absolwentka żywienia człowieka i oceny żywności na SGGW w Warszawie. Szczególnie interesuje się dietoterapią przy zaburzeniach metabolicznych (insulinooporność i cukrzyca) i hormonalnych (choroby tarczycy). Chętnie poszerza swoją wiedzę na szkoleniach, kursach i warsztatach. W Maczfit odpowiada za posiłki #less carbs z diety z wyborem dań oraz diety Diabetic i Hypo Hashimoto. Zamiłowanie do dietetyki odkryła studiując na kierunku gastronomia i hotelarstwo. W wolnych chwilach uwielbia gotować. W kuchni często eksperymentuje zmieniając popularne potrawy w ich zdrowsze wersje.